Tagarchief: Turnhout

Bij jou wil ik niet bij een ander zijn

De oude, eeuwigdurende kalender op het eerder kleine eiken bureau in onze living leidt me om de tuin. Hij zegt me niet welke dag we vandaag zijn. Dat is mijn eigen schuld. Nog nagenietend klamp ik me vast aan het gelukzalige gevoel van onze huwelijksdag. Bijna was ik vergeten dat intense blijdschap ook voor mij weggelegd is in dit leven. De emotie die me tijdens ons huwelijk overviel, maakt dat ik niet wil dat de tijd gestaag voortschrijdt, zich een weg banend naar de onzekere toekomst die ons opwacht. Die gaat gepaard met meer spanning dan goed voor ons is.

Al een week lang krijg ik het dus maar niet voor mekaar om het chroom van de sierlijke bureaukalender met mijn vingertoppen vast te nemen en de metalen plaatjes met daarop vet gedrukte cijfers in een vlotte beweging om te klappen. Ik blokkeer. Voor mij staat de tijd stil op 23 februari, de dag dat ik zachtjes ja zei tegen de enige persoon die écht telt in mijn leven.

Zo was elke dag van de voorbije week dus mardi. En ook vandaag, wat helemaal klopt, want wanneer ik dit schrijf zijn we dinsdag 2 maart. 2/3 dus. Is het de door mijn ziekte uit de hand gelopen fascinatie voor getallen die me met mijn neus op de cijfercombinatie van de kalender drukt? Enkel de slash ontbreekt. Die denk ik er wel bij.

We zijn exact één week na het moment dat we onze trouwringen om elkaars vingers schoven. We kozen anders dan anderen. De sieraden zijn niet alledaags. Ze zijn zoveel meer. Door het gematteerd wit goud sluiten ze naadloos aan bij onze identiteit. Ze springen niet in het oog en zijn mooi in al hun eenvoud. Ze zijn gracieus door de fijne lijnen in het wit goud. Ze zijn exceptioneel, net als onze liefde voor elkaar. Ze zijn een metafoor voor ons leven. Hoe we diep vanbinnen onafgebroken schitteren voor elkaar. Net zoals je pas ziet wie de andere écht is wanneer je de tijd neemt en elkaar onvoorwaardelijk liefhebt, zaaien de ringen verwarring. Schoonheid door het anders zijn.

Ik ken je als geen ander. Ik weet dat je het niet erg vond dat mijn ziekte het onmogelijk maakte de ringen mee naar het stadhuis te nemen in het prachtig doosje van de Antwerpse goudsmid. Want daar mag onder geen enkele voorwaarde iets mee gebeuren. Het materiaal is niet afwasbaar, meenemen was uitgesloten. De zoektocht naar een alternatief was tragikomisch. Zo ebde de pijn van de last die mijn OCD veroorzaakt snel weg wanneer een oplossing zich onverwacht aanbood. Want daar lag het, achteloos naast het juwelenkistje van je overleden moeder: een kleurrijk Hansaplast doosje uit een ver verleden, in een vorig leven gevuld met 10 stukken van 2 cm bij 6 cm antiseptisch elastoplast snelverband. Samen ooit voor wellicht 10 cent op één of andere rommelmarkt gekocht. In plaats van een hartvormig doosje waar zovelen mee dwepen kozen jij en ik een blikken afdankertje uit iemands thuisapotheek. Zonder fluwelen ringkussen. Neem wat ronde Demak’Up wattenschijfjes, zei je. Persoonlijk vond ik dat elke breuk op een huwelijksdag moest afgewend worden. Ook een stijlbreuk. Dus dacht ik medisch en stak ik onze trouwringen in het doosje op een bedje van Hartmann Medicomp kompressen.

Wachtend op het moment waarop ik het gekke doosje al grappend boven zou halen in het gezelschap van tweede schepen Jan Van Otten en onze getuigen, stak het in de rechterzak van mijn zwarte blazer. Stilzwijgend en verrukt dat ik je net tot mijn wettige echtgenote had genomen schoven we wat later de juwelen om elkaars linker ringvinger, met de vena amoris als kortste weg voor onze hartstochtelijke liefde voor elkaar, eeuwige trouw en bijstand naar elkaars hart.

Ergens tijdens de huwelijksplechtigheid greep je mijn hand en voelde ik hoe jij mij nodig hebt, net zoals ik jou nodig heb. Zoals ik niet zonder je kan. Eenzaamheid en gemis wanneer je niet bij me bent kunnen slechts door jou gestild worden.

Alleen zijn is niet mijn sterkste kant. Alleen zijn met jou net wel.
Daar waar anderen zich verslikken in samenzijn, is dat net waar jij en ik zo in uitblinken. Het is het enige waar ik voor leef. Het is wat ik koester. Elk moment met jou. Stilzwijgend. Begripvol. Uitgelaten. Kibbelend. Omringd door je onzekerheid. Je stress. Je vurigheid. Je zorgzaamheid. Temidden van uitersten: gulle, niet te stoppen lachbuien en vlijmscherpe woorden die je woede vertalen.

Bij jou wil ik niet bij een ander zijn.
Weg van jou wil ik niet bij een ander zijn.

Dat is onze liefde.

Nougabollen

Kerstavond bij ons thuis was wat het al jaren is: niets bijzonders. Bevroren overschotjes werden uit volgestouwde schuiven van de diepvriezer gehaald. Bij gebrek aan labels hadden we er het raden naar wat het was alvorens het ontdooid was. Altijd spannend! Geduld is het enige wat soelaas bracht. Met elke seconde die wegtikte, verdween een ijskristal op de plastic bewaardozen.

Even spannend bleek de bestelde nougatinetaart bij de lokale patissier afhalen eerder die dag. Mijn tante had ze daar meer dan een week geleden met veel moeite voor ons kunnen bestellen ter gelegenheid van haar verjaardag. De bejaarde man die haar bestelling in de winkel opnam, was niet vertrouwd met moderne technologie en wist amper welke knoppen hij moest aanraken op het touchscreen. Na een telefonische bevestiging door het vertrouwde winkelpersoneel later die dag was mijn tante gerustgesteld. Alles was in orde. Het oppikken van de lekkernij in de ochtend van 24 december was een taak die ze op haar 80ste liever uitbesteedde.

Aangezien ik niet opgewassen ben tegen een niet te temmen en hardleerse mensenmassa die de pandemie een lachertje vindt en Kaatje het fort met onze zes kinderen/poezen bewaakte, was mijn mama de enige overgebleven gegadigde om de winkel binnen te stappen.

Die ochtend pik ik haar met de auto op bij haar thuis in Oud-Turnhout. Het is rustig op de baan. We passeren Bakkerij Goris waar alles zo vlot lijkt te lopen dat er niemand buiten moet wachten. Anders is het aan Keurslager Staes-Van Zummeren waar een gigantische rij mensen i.p.v. te anderhalvemeteren veertigcentimetert. Waarom toch? Ietwat verontwaardigd door zo’n asociale houding komen we op onze bestemming aan. Bij gebrek aan parkeerplaats zet ik me dubbel op de rijweg met mijn vier richtingaanwijzers op actief, uiteraard in de veronderstelling dat bestelling 287 afhalen hooguit een paar minuten in beslag zou nemen. Bovendien geen andere klanten in de handelszaak.

Wanneer mijn mama een kwartier later nog niet terug is en ik ondertussen de woede van enkele haastige chauffeurs in lelijke auto’s op de hals gehaald heb, vraag ik me af of ze de taart nog moeten bakken.

Na nog eens tien minuten zie ik mijn mama met een onvolledige bestelling verschijnen. De Kerststronk van mijn tante en nonkel tekende present, maar van onze taart geen spoor. Het was alle hens aan dek daar. Met man en macht werd gezocht naar de vermiste taart.

Na een speurtocht van het voltallige winkelpersoneel in ware Sherlock Holmes-stijl bleek dat onze nougatinetaart van vier personen per ongeluk in de handen van een andere mevrouw was beland. Die was er in tussentijd vandoor en had ongetwijfeld nog niet gezien dat haar taart van acht personen wel heel klein uitgevallen was.

Het was allemaal de schuld van gelijkaardige familienamen, zo bleek.

Maar geen nood, schreeuwden de dames achter de winkeltoog! Voor alles is een oplossing. Zo had één van de winkeljuffrouwen de mevrouw in kwestie ondertussen opgebeld met het verzoek de taart sito presto terug naar de winkel te brengen. Dan konden ze er ons alsnog plezier mee doen. We moesten zelf geen moeite meer doen om opnieuw tot daar te komen. De lekkernij-die-iemand-anders-al-eens-mee-naar-huis-genomen-had zou aan huis geleverd worden later die dag.

Ik dacht het niet.

Je hoeft geen smetvrees te hebben om te weten dat dit in tijden van COVID-19 geen strak plan is.

Nougabollen dus i.p.v. nougatine op Kerstavond.

Ook goed.

Vingerwijzing

Wat is dat toch met de medemens? Loopt iedereen op de tippen van zijn tenen sinds de pandemie uitgebroken is? Het lijkt wel of elke aardbewoner met de minuut chagrijniger en onverdraagzamer wordt. Zelf word ik er niet bepaald vrolijker van.

We zijn een dinsdag. Ergens in juli. Het is iets na 18 uur wanneer ik terugkeer van Kinemotion. Daar heb ik mijn wekelijkse date met een meedogenloos stel naalden die de verkrampte spieren van mijn rug moeten losmaken. Daarna masseert de hemelse kinesist ze 30 minuten lang in de hoop dat ze niet langer zullen aanvoelen als beton. Tijdens mijn wandeling droom ik nagenietend weg, denkend aan het gelukzalig gevoel dat deeg moet ervaren wanneer het knijpend bewerkt wordt door de handen van de bakker. Ik weet het, beslag belandt in de oven. Maar ik ook na mijn overlijden, so same thing.

Met rasse schreden stap ik huiswaarts. Onderweg merk ik op dat het Turnhouts stadsbestuur een versnelling hoger is geschakeld. Om het gezond verstand van de slapende burger wakker te schudden, werden lantaarnpalen in het centrum voorzien van geplastificeerde borden met langs de ene kant een verbodsbord dat duidelijk maakt dat je in een verboden richting stapt en beter de straat over steekt. De andere kant wordt gesierd door een pijl die de weg wijst en een aanmoediging om op het rechter voetpad te lopen.

Hoe moeilijk valt “Wandel rechts” te interpreteren?
Heel moeilijk zo blijkt.

In een wereld waarin ik me niet van de indruk kan ontdoen dat ik altijd degene ben die op het trottoir plaats moet maken voor mijn tegenliggers verschiet ik van niets meer. Al maak ik me als OCD-patiënt bij elke persoon die mijn richting uitstapt sowieso uit de voeten. Ik hou spontaan afstand uit schrik om aangeraakt te worden, steek over, ga opzij of zet me aan de kant en maak plaats. Mijn ziekte heeft me geleerd om altijd voorrang te verlenen.

Maar toch, het valt op. Waarom is het voor zovelen zo lastig om de straat over te steken en rechts te houden? Te lui om extra meters te maken?

In de laatste rechte lijn naar huis doe nog steeds wat van me verwacht wordt: ik stap op het voetpad aan de rechterkant en wandel, komende van de Grote Markt, voorbij alle even huisnummers in de straat. Iets voor de Beekstraat merk ik een stel goedlachse medeburgers op die duidelijk pret hebben terwijl ze mij tegemoetkomen. Dat ze in de verboden richting stappen verbaast me niet. Dat ze van geen wijken weten ook niet. Ze zijn zich van geen kwaad bewust. De lockdown is voorbij. De teugels worden gevierd. Ik had niet anders verwacht.

Vlug een blik over mijn schouder werpend, kijk ik achterom of er geen aanstormende fietsers op mij afkomen terwijl ik van het voetpad afwijk en de straat op stap om in een bocht om de personen die mij kruisen heen te stappen. Ik zie twee fietsers mijn kant uit komen, op een goeie 30 meter achter mij. Ze hebben een flinke snelheid en een wel getrainde duim die hun luide bel al van ver in gang zet vooraleer daar nog maar reden toe is. I.p.v. af te remmen scheren ze zonder zelf uit te wijken rakelings langs mij heen, een man gevolgd door een onbeschofte vrouw die niet nalaat me met verheven stem haar ongenoegen te laten blijken.

“Loop eens op de stoep, trees!”

Van een beetje fatsoen is nog nooit iemand dood gegaan, denk ik bij mezelf. Ik word met de vinger gewezen. Het triggert zelfevaluatie.

Waarom was ik op de openbare weg? Omdat ik tussen twee vuren stond? Omdat de anderen wandelenden waar ze dat beter niet deden terwijl roekeloze fietsers me met veel plezier op een haar na in de vernieling reden. Was mijn enige optie rechtsomkeer maken? Of stapte ik op straat omdat ik ziek ben en sowieso uit de weg ga voor anderen? Omdat ik graag 1,5 meter afstand houd van anderen waarbij dat nogal moeilijk is op een voetpad dat maar 1,5 meter breed is? Had ik moeten oversteken naar het linker voetpad en in de verkeerde richting moeten lopen? Moest ik opzij gaan en in het afschuwelijk vuile portaal van de leegstaande WirWar stappen om plaats te maken?

Doen wat er verwacht wordt is zo eenvoudig. Verdraagzaam zijn en naastenliefde ook. De last komt met de middelvinger die anderen opsteken naar al wat hen niet aanstaat.

Ik besef dat ik zelf met de vinger wijs. Toch werp ik geen eerste steen. Ik gooi hooguit een Smartie, om dwazen die in mijn ogen het rechte pad verloren zijn in deze mallemolen die de maatschappij is, in de goeie richting te lokken.

Enkele weken later volgde de mondmaskerplicht.
Een mondknevelplicht leek me voor sommigen meer opportuun.


Omslagfoto: Top Gun, 1986

Littekens

We zitten recht tegenover elkaar, elk aan een andere kant van haar vrijwel lege bureautafel. De ruimte is kil en onpersoonlijk op een kindertekening tegen de muur links van me na. We hebben elkaar nooit eerder ontmoet. Ik ken haar niet. En zij mij niet.

Ze praat. Ik doe alsof ik luister. De lippen van haar pruilmond bewegen ritmisch op en neer. Wat ze vertelt wordt gedempt door het moment. Ik hoor geen klanken, versta niet wat ze zegt.

Eén van mijn zintuigen is immers in overdrive gegaan. Mijn ogen worden overmatig geprikkeld. Zo valt mijn blik op een petieterige, helende korst die een wonde op het topje van haar fijne neus bedekt. Op haar kleine tanden die verschijnen bij een spontane, uitbundige lach. Op het voor haar leeftijd opmerkelijk groot aantal rimpels van haar gefronste voorhoofd. Op grijze haren die via de contouren de macht proberen te grijpen in haar warrig kapsel van kastanjebruin en geblondeerd haar. Ik merk fijne donshaartjes op t.h.v. haar kaakgewrichten. Ik spot een bloeduitstorting onder een nagel van één van de smalle vingers van haar kleine handen. Een 3 centimeter lange lijn in haar hals, net boven de kraag van een lichtgrijs t-shirt dat ze onder haar losjes om het lijf zittende witte doktersjas draagt, doet me twijfelen. Een halsrimpel of een litteken?

Alles lijkt zich af te spelen in slow motion zoals je dat alleen in films ziet. Het beeld perfect gekadreerd door een talentvolle cinematograaf. Enkel haar persoon is scherp. De omgeving is flou. Het moment is onwezenlijk.

Ik knik bevestigend tijdens haar uiteenzetting, zonder ook maar een woord opgevangen te hebben en vraag me af hoe zij mij ziet terwijl ik alle facetten van haar uiterlijk met meer dan gewone aandacht in me opneem. Een eerste indruk is blijvend.

Ik zie mezelf niet meer zoals anderen me zagen wanneer we elkaar voor de eerste keer ontmoetten. De littekens aan mijn rechteroog vallen me niet langer op wanneer ik in de spiegel kijk. Met de leeftijd schermt mijn bril ze ook deels af. Misschien wel tot spijt. Ik schenk ze te weinig aandacht. Denk te weinig aan de herinnering die ermee gepaard gaat. Het is een fraai aandenken aan een voorval dat tragisch had kunnen aflopen.

We zijn ergens begin jaren ’80 wanneer ik op een vreselijke manier de show steel op een communiefeest dat plaatsvindt in een voetbalkantine ergens in de Kempen. Ik trek alle aandacht die het feestvarken toekomt naar me toe. Terwijl de volwassenen aan het aperitieven slaan, spelen wij piepenbeurge. Niet simpel op een voetbalveld.

De tijd dringt. De seconden tikken weg. Ik hoor iemand roepen: ‘Hé, Ann, kom u hier mee verstoppen.’ Ik ga op het geluid af, zie de gracht, spring er met net iets teveel enthousiasme over en beland pardoes met mijn gezicht in de achterliggende prikkeldraad. Ik voel dat er iets mis is. De twee korte, gedraaide spiralen metaaldraad met scherpe punten verwonden me rakelings langs mijn rechteroog. Een stukje van mijn lichaam wordt getekend voor het leven.

‘Bloed ik?’, is het eerste wat er uit mijn mond komt terwijl de rode en witte bloedlichaampjes zich samen met de bloedplaatjes onder invloed van de zwaartekracht een weg langs mijn wang banen. Ik strijk met de vingertoppen van mijn rechterhand langs mijn kaak. Ik voel geen pijn. Die zou een paar dagen later volgen, op de lagere school.

Samen met mijn mama beland ik die bewuste zondagnamiddag in een dokterspraktijk waar de arts zonder verdoving met naald en draad aan de slag gaat om de wonde aan mijn rechter slaap te hechten. De kwetsuur aan mijn onderste ooglid kleeft hij dicht. In mijn herinnering met een soort plastic. Pretty fantastic, want tot op de dag van vandaag ziet het er beeldig uit.

Eens opgelapt worden familieleden vanuit een telefoonhokje op de hoogte gebracht. Met een mama die nog steeds in shock is, is het aan mij als 6-jarige om het telefoonboek in mijn geheugen open te slaan.

We hangen de hoorn aan de haak. Ik wil niet naar huis. Het feest is nog volop aan de gang.

Enkele dagen later, terug op school, voel ik voor de eerste keer pijn. De lerares gebiedt me mijn gezicht af te wenden. Ze kan het niet aanzien.

Zo wordt ook een stukje van mijn ziel getekend voor het leven.

Erger dan de prikkeldraad, die juffrouw Mampaey.

Vensterroute, Turnhouts Vennengebied 19 november 2020